Trong “The Hobbit”, thú cưỡi của Thrandil là một con nai khổng lồ có cặp sừng rất lớn.
Nếu đã xem “The Hobbit” thì chắc hẳn không ít người cảm thấy rất ấn tượng với vị vua của vương quốc Đất Rừng Thrandil – một vị vua người Elves sở hữu vẻ đẹp rất lạnh lùng.
Thranduil cưỡi một con nai khổng lồ có cặp sừng cực lớn, nếu bạn nghĩ đó là một loài vật viễn tưởng thì trên thực tế, loài vật này không phải là hư cấu, chúng toàn toàn có thật và đã từng tồn tại trên Trái Đất của chúng ta. Con thú cưỡi khổng lồ có vẻ đẹp sang chảnh đó được cho là lấy cảm hứng từ hình ảnh của loài nai sừng tấm Ireland (Megaloceros giganteus) đã tuyệt chủng cách đây khoảng 7.700 năm.
Hộp sọ của nai sừng tấm Ireland (Megaloceros giganteus).
Ngay từ thế kỷ 17 ở châu Âu, người ta đã tìm những cặp sừng khổng lồ của loài nai sừng tấm Ireland trong các hang động, kích thước cặp sừng của chúng lớn hơn đang kể so với các loài hươu nai đã từng được biết đến. Cũng chính nhờ vào đặc điểm này mà nhà sinh vật học người Đức Blumenbach đã phân loại chúng vào chi nai sừng lớn Megaloceros.
Từ quan điểm phân loại, nai sừng tấm Ireland thuộc họ hươu nai, là động vật có vú Artiodactyla và chúng cũng là một trong những thành viên to lớn nhất trong gia đình hươu nai.
hươu nai thuộc họ hươu theo thứ tự của động vật có vú Artiodactyla , là một trong những thành viên lớn nhất trong gia đình. Dù có tên là nai nhưng qua nghiên cứu các nhà sinh vật học đã chứng minh rằng chúng có họ hàng gần với hươu hơn là nai.
Loài động vạt này đã từng được phân bố hết sức rộng rãi ở phía bắc của Eurasia từ Châu Âu đến Trung Quốc, và là một trong những loài phổ biến nhất ở miền Bắc kỷ Pleistocen muộn.
Nai sừng tấm Ireland xuất hiện cách đây 800.000 năm, loài cuối cùng đã tuyệt chủng vào đầu thế Holocene khoảng 7.700 năm trước.
Đây là loài nai sừng tấm lớn nhất từng tồn tại trên Trái Đất, với trọng lượng hàng trăm kg, cao hơn 2m và có chiều ngang bộ gạc lên tới gần 4 mét. Tuy có tên là nai sừng tấm Ireland nhưng nghiên cứu cho thấy chúng không chỉ sống tại Ireland và chúng có họ hàng gần với hươu hơn là nai. Dù vậy, tên của loài này gắn với xứ sở Ireland vì những hóa thạch xương đẹp và hoàn hảo nhất của chúng chủ yếu được tìm thấy tại các đầm lầy Ireland.
Ireland nằm ở Đại Tây Dương và số lượng các loài hươu nai sống ở đây ngày nay không thực sự nhiều. Vào thế kỷ 17, sừng khổng lồ và các hóa thạch xương khác của loài nai sừng tấm này được tìm thấy trong trầm tích đáy hồ và đầm lầy than bùn ở Ireland.
Khi các nhà sinh vật học nhìn thấy những bộ xương khổng lồ của loài nai sừng tấm Ireland, một số người nghĩ rằng chúng có họ hàng gần với tuần lộc sống ở Châu Âu và một số người nghĩ rằng họ là họ hàng gần với nai sống ở Bắc Mỹ.
Và ban đầu họ cũng không nghĩ rằng đây là một loài động vật đã tuyệt chủng thay vào đó họ cho rằng loài động vật này vẫn đang lần trốn ở một góc nào đó của Trái Đất mà con người vẫn chưa thể phát hiện ra.
Nhưng nhà tự nhiên học và động vật học người Pháp Cuvier đã phản bác lại tất cả những quan điểm trên, bởi thông qua nghiên cứu xương của chúng, ông khẳng định rằng đây là loài động vật có họ hàng gần với hươu hiện đại và chúng là một loài động vật đã hoàn toàn tuyệt chủng.
Nhưng do từ phát hiện ban đầu cho thấy xương của chúng rất giống với xương của nai sừng tấm và Ireland là nơi đầu tiên trên thế giới phát hiện ra loài động vật này nên chúng được đặt tên là Irish elk hay Irish giant deer, nhưng tên khoa học chính thức của loài này là Megaloceros giganteus. Nai sừng tấm Ireland là loài cổ sinh vật nổi tiếng nhất ở Ireland và là một trong những biểu tượng của đất nước này.
Nai sừng tấm Ireland là một loài động vật có thân hình to lớn và tỷ lệ cơ thể rất hài hòa. Đặc điểm nổi bật nhất của loài này là cặp sừng khổng lồ trên đầu, chiều rộng tối đa của cặp sừng có thể đạt tới 4 mét và nặng 45kg.
Trên thực tế, không phát tất cả các cá thể của loài này đều có những cặp sừng hùng vĩ như vậy, sừng của những con đực thường trông giống như một thân cây có cành dài sắc nhọn, và mọc đối xứng.
Chiều dài cơ thể của nai sừng tấm Ireland có thẻ đạt từ 2,5 tới 3 mét, chiều cao vai của chúng là 2,1 mét, nếu tính cả cặp sừng thì chúng có thể cao tới 3 mét. Cân nặng trung bình của những con đực vào khoảng 550 cho tới 600 kg, một vài cá thể đặc biết có thể nặng tới hơn 700kg.
Với kích cỡ và trọng lượng như vậy thì đây không phải là loài lớn nhất trong họ hươu nai đã từng được con người biết tới. Loài nai sừng tấm ở Bắc Mỹ ngày nay thậm chí còn to lớn hơn cả chúng, với chiều cao tới vai hơn 2 mét và trọng lượng có thể đạt tới gàn 1.000 kg. Nhưng có một sự thực không thể phủ nhận được rằng nai sừng tấm Ireland là loài có cặp sừng khổng lồ to lớn nhất trong gia đình hươu nai.
Nai sừng tấm sống ở Bắc Mỹ ngày nay lớn hơn một chút so với nai sừng tấm Ireland.
Ban đầu có rất nhiều suy đoán cho rằng sự tuyệt chủng của loài nai sừng tấm Ireland diễn ra đồng thời với sự tuyệt chủng của các loài thú lớn như voi ma mút và hổ răng kiếm. Nguyên nhân chính của sự kiện tuyệt chủng này là do sự săn bắt của loài người. Nhưng thông qua những nghiên cứu mới đây, giới khoa học đã khẳng định rằng sự tuyệt chủng của loài này không hề liên quan tới con người.
Khi thời kỳ băng hà cuối cùng của thế Pleistocene kết thúc, nhiệt độ của Trái Đất bắt đầu tăng lên và môi trường tự nhiên ở phía bắc Eurasia đã xuất hiện những thay đổi lớn, đồng cỏ được thay thế bằng rừng.
Những thay đổi trong môi trường đã gây áp lực lớn đến sự tồn tại của loài nai sừng tấm này, môi trường sống của chúng bị thu hẹp và lượng thức ăn bị giảm dần. Để có thể phát triển cặp sừng khổng lồ, loài động vật này cần phải lấy rất nhiều canxi và phốt phát từ thức ăn, và khi lượng thức ăn không đủ thì chúng sẽ dần bị mắc bệnh loãng xương.
Một đặc điểm khác của biến đổi khí hậu là sự đổi mới của bốn mùa. Mùa hè dài được rút ngắn. Bởi vậy những con nai sừng tấm non được sinh ra có quá ít thời gian để phát triển và không thể vượt qua được mùa đông.
Theo cách này, sự biến mất của nai sừng tấm Ireland có nguyên nhân chủ yếu là biến đổi khí hậu chứ không phải do con người. Chúng đã đi vào ngõ cụt của sự tiến hóa và không thể thích nghi được với những thay đổi của môi trường.
