Chưa có một thống kê chính xác nào về số lượng cá nhân sở hữu tài sản ròng trên 1.000 tỷ VND tại Việt Nam, nhưng theo báo cáo của các tập đoàn và công ty tư vấn trên thế giới, số người có trên 30 triệu USD (khoảng hơn 690 tỷ VND) trở lên ở Việt Nam cũng chiếm tỷ lệ vô cùng nhỏ trong dân số.
Giá trị tài sản ròng là giá trị của tất cả tài sản tài chính và phi tài chính đang sở hữu trừ đi tất cả các khoản nợ chưa thanh toán. Trong đó tài sản bao gồm tiền mặt và các khoản đầu tư, bất động sản, xe ô tô hoặc bất kỳ thứ gì khác có giá trị mà bạn sở hữu.
Theo thống kê của Tập đoàn tư vấn động sản toàn cầu Knight Frank, chỉ trong năm 2020, một năm cả thế giới chịu ảnh hưởng nghiêm trọng bởi đại dịch Covid-19, Việt Nam đã mất đi hơn 1.000 triệu phú đô la và 15 người siêu giàu trong năm 2020.
Báo cáo Wealth Report 2021 nêu rõ, Việt Nam có 390 người siêu giàu (sở hữu từ 30 triệu USD trở lên) trong năm 2020, ít hơn 15 người so với năm 2019. Đặc biệt, số người sở hữu từ 1 triệu USD trở lên tại Việt Nam giảm 6%, từ 20.645 xuống còn gần 19.500 người.
Vậy nếu lấy con số người siêu giàu chia cho 97,58 triệu dân số Việt Nam năm 2020 (theo Tổng cục Thống kê), thì số lượng người siêu giàu chỉ chiếm 0,0004% dân số.
Còn nếu xét nhóm 1% dân số giàu nhất, theo số liệu mới nhất của Knight Frank, để lọt top 1% này, khối tài sản cần phải sở hữu là 160.000 USD (tương đương 3,7 tỷ VND).
Tuy nhiên, có ý kiến từ chuyên gia quốc tế cho rằng, số liệu từ hãng Knight Frank có thể nói là chưa hoàn toàn bao quát hết mọi khía cạnh. Tại một số quốc gia, điển hình như Mỹ hay Úc, cơ sở dữ liệu về giá trị bất động sản theo giá trị trường sẽ được đưa vào thống kê vì họ đánh thuế trên giá trị bất động sản theo giá thị trường. Do đó khi đánh giá về tổng tài sản, các hãng thống kê sẽ dễ dàng tính toán những giá trị tài sản rất sát với giá thị trường. Ở các quốc gia khác, việc giá nhà tăng lên sẽ được quy vào thu nhập bất thường và người dân phải chịu thuế cho phần thu nhập bất thường đó.
Song, tại Việt Nam, chưa bộ phận nào cập nhật thông tin nhanh chóng về mức tăng của giá nhà. Do đó, con số 160.000 USD để lọt top 1% người giàu nhất Việt Nam cũng có thể chưa hoàn toàn phản ánh đúng thực tế. Đặc biệt là khi bất động sản nhìn chung là tài sản lớn nhất của người dân tại Việt Nam.
Ngoài ra, những người đang “ngấp nghé” ngưỡng siêu giàu hoặc gần chạm mức 1.000 tỷ VND hoàn toàn có cơ sở để lạc quan hơn. Báo cáo của Knight Frank cũng dự báo, tốc độ tăng trưởng tầng lớp siêu giàu tại Việt Nam trong giai đoạn 2020-2025 có thể đạt mức 31% – một trong những mức tăng mạnh nhất thế giới. Đến năm 2025, Việt Nam có thể có khoảng 511 người sở hữu khối tài sản trên 30 triệu USD và hơn 25.800 triệu phú đô la.
Trong báo cáo Wealth Report 2020 trước đó, Knight Frank cũng dự báo, Việt Nam sẽ là quốc gia tăng người siêu giàu nhanh nhất thế giới giai đoạn 2014-2024: “Là một trong những quốc gia tăng trưởng nhanh nhất châu Á, lượng người siêu giàu của Việt Nam có thể tăng tới 430% trong giai đoạn 2014-2024 này”. Con số tăng trưởng này cũng cao hơn hẳn so với các quốc gia trong khu vực như Thái Lan (100%), Indonesia (114%), Malaysia (67%)…
Vậy còn tài sản trên sàn chứng khoán thì sao? Theo thống kê vào tháng 5/2021, Việt Nam đang có 111 người có tài sản trị giá hơn 1.000 tỷ đồng trên sàn chứng khoán – và con số này cũng rất nhỏ so với dân số khoảng 98 triệu người.
Wealth Report 2021 của Knight Frank cho biết: chứng khoán – chiếm khoảng 25% tài sản của giới siêu giàu, là động lực chính giúp tài sản của họ tăng mạnh trong năm 2020. Với việc các chính phủ áp lệnh phong tỏa và hạn chế đi lại, họ có nhiều thời gian hơn để theo dõi thị trường chứng khoán.
“Bất kỳ ai có khả năng xác định đúng thời điểm mua hoặc bán chứng khoán theo những diễn biến của thị trường sẽ được hưởng lợi đáng kể”, báo cáo nhận định.
Nếu xét về tỷ phú đô la, theo danh sách tỷ phú thế giới năm 2021 mà Tạp chí Forbes (Mỹ) công bố gần nhất, Việt Nam có 6 đại diện là Chủ tịch Vingroup Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch Hòa Phát Trần Đình Long, CEO VietJet Air Nguyễn Thị Phương Thảo, Chủ tịch Techcombank Hồ Hùng Anh, Chủ tịch Thaco Trần Bá Dương và Chủ tịch Masan Nguyễn Đăng Quang.
